Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας

Η περίοδος του Black Friday έχει πλέον καθιερωθεί και στην ελληνική αγορά ως μια σημαντική εμπορική ευκαιρία, που συνδυάζει υψηλή προβολή, έντονο ανταγωνισμό και αυξημένο ενδιαφέρον των καταναλωτών. Το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας (ΣΕΕ), ως φορέας αυτορρύθμισης της διαφημιστικής αγοράς, υπενθυμίζει σε διαφημιζόμενους, σε διαφημιστές και σε δημιουργούς περιεχομένου την ανάγκη τήρησης των αρχών υπεύθυνης επικοινωνίας και μη παραπλάνησης των καταναλωτών κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής.

Ειδικότερα, δείτε τον «Οδηγό Καλής Πρακτικής Εκπτώσεις – Προσφορές»

Προστασία του καταναλωτή και ειλικρίνεια περιεχομένου

Στο Black Friday, η πληθώρα προσφορών απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στη διαμόρφωση των διαφημιστικών μηνυμάτων.

Οι καταναλωτές πρέπει να ενημερώνονται με σαφήνεια και ακρίβεια ιδίως σχετικά με:

Τις τιμές και τις προσφορές
Τους όρους, τις προϋποθέσεις ή εξαιρέσεις που τυχόν ισχύουν στις προσφορές

Οι διαφημίσεις οφείλουν να βασίζονται σε πραγματικά στοιχεία και να μην υπερβάλλουν ως προς το όφελος που προσφέρεται, ενώ όλες οι πληροφορίες πρέπει να παρουσιάζονται με τρόπο κατανοητό, χωρίς να παραπλανούν ή να δημιουργούν ψευδείς εντυπώσεις.

Influencer Marketing και Δημιουργία Περιεχομένου

Σημαντικό ρόλο στην εμπορική επικοινωνία έχουν αποκτήσει οι δημιουργοί περιεχομένου (influencers), ιδιαίτερα σε πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων. Το ΣΕΕ, αναγνωρίζοντας τη σημασία αυτής της μορφής επικοινωνίας, έχει ενσωματώσει στο Παράρτημα του Ελληνικού Κώδικα Διαφήμισης και Επικοινωνίας (ΕΚΔ-Ε) ειδικούς κανόνες που αφορούν στο influencer marketing, καθώς και το IMST (Influencer Marketing Standards Training) https://www.see.gr/product/imst-influencer-marketing-standards-training/ με στόχο την ενημέρωση και πιστοποίηση των content creators για τις αρχές υπευθυνότητας στη διαφήμιση.

Στο πλαίσιο του Black Friday, όπου οι influencers συμμετέχουν ενεργά στην προβολή προσφορών, υπενθυμίζονται οι βασικές αρχές:

Διαφάνεια και αναγνώριση της διαφήμισης: Κάθε αναρτημένο περιεχόμενο που προκύπτει από εμπορική συνεργασία (με χρηματική ή άλλη ανταμοιβή, π.χ. δώρο προϊόντος) πρέπει να αναγνωρίζεται σαφώς ως διαφήμιση. Η δήλωση συνεργασίας πρέπει να είναι άμεση, εμφανής και κατανοητή, με χρήση των ενδείξεων «#ad» ή / και «paid partnership».
Ακρίβεια και ειλικρίνεια στις δηλώσεις: Οι influencers οφείλουν να παρουσιάζουν το προϊόν ή την προσφορά με ειλικρίνεια, χωρίς υπερβολές ή ψευδείς ισχυρισμούς.

Καλές πρακτικές για υπεύθυνες Black Friday καμπάνιες

Το ΣΕΕ ενθαρρύνει τις επιχειρήσεις και τους δημιουργούς περιεχομένου να υιοθετούν τις εξής πρακτικές:

Πλήρης και ξεκάθαρη ενημέρωση του καταναλωτή για τους όρους των προσφορών.
Ειλικρίνεια στις συγκρίσεις τιμών και αποφυγή παραπλανητικών «προηγούμενων» τιμών.
Όταν αναφέρεται «…από Χ ευρώ…», σημαντικό ποσοστό προϊόντων πρέπει να είναι διαθέσιμο σε αυτήν την τιμή.
Όταν αναφέρεται «…μέχρι -Χ%…», αυτή η μείωση τιμή πρέπει να αφορά σε σημαντικό ποσοστό προϊόντων.
Εκφράσεις όπως «η μεγαλύτερη έκπτωση της χρονιάς», «μόνο για λίγες ώρες», «σας συμφέρει» θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο όταν μπορούν να τεκμηριωθούν και ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Έντιμη επικοινωνία που περιλαμβάνει όλες τις σημαντικές πληροφορίες που χρειάζεται ένας καταναλωτής για να λάβει μια τεκμηριωμένη απόφαση (π.χ. διάρκεια προσφοράς, κόστος μεταφορικών, χρόνος παράδοσης κ.α.).
Σαφής αναφορά εμπορικών συνεργασιών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (#ad).
Σεβασμός των δικαιωμάτων του καταναλωτή, όπως το δικαίωμα επιστροφής και η εγγύηση προϊόντος.
Προώθηση υπεύθυνης κατανάλωσης, αποφεύγοντας μηνύματα που ενθαρρύνουν παρορμητικές αγορές.

Ο ρόλος του ΣΕΕ

Το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας παραμένει σταθερά προσηλωμένο στη διασφάλιση της δεοντολογίας της διαφημιστικής αγοράς και της εμπιστοσύνης μεταξύ επιχειρήσεων και κοινού.
Μέσα από τον Ελληνικό Κώδικα Διαφήμισης – Επικοινωνίας και τις αποφάσεις του, το ΣΕΕ προωθεί τη διαφάνεια, την αλήθεια και το σεβασμό προς τον καταναλωτή, σε κάθε μορφή εμπορικής επικοινωνίας — παραδοσιακή ή ψηφιακή.

Το ΣΕΕ καλεί όλους τους εμπλεκόμενους — διαφημιζόμενους, διαφημιστικές εταιρείες, πλατφόρμες και δημιουργούς περιεχομένου — να συνεργαστούν με υπευθυνότητα, προκειμένου η περίοδος του Black Friday να αποτελέσει υπόδειγμα θεμιτής, υπεύθυνης και αξιόπιστης επικοινωνίας.

Αν έχετε οποιαδήποτε αμφιβολία για τη διαφήμιση που ετοιμάζετε, σας υπενθυμίζουμε ότι είναι στη διάθεση σας η διαδικασία του προελέγχου, που λειτουργεί συμβουλευτικά και μπορεί να προλάβει πιθανή παραβίαση του ΕΚΔ-Ε.

Για περισσότερες πληροφορίες δείτε το www.see.gr

Το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας (ΣΕΕ) ανακοινώνει την εισαγωγή στην ελληνική αγορά του Influencer Marketing Standards Training (IMST) – του πρώτου ολοκληρωμένου on line training εργαλείου, που απευθύνεται στους ίδιους τους influencers και εκπαιδεύει στα πρότυπα και τις καλές πρακτικές στο influencer marketing, ενισχύοντας την υπευθυνότητα και την αξιοπιστία στον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούν brands, agencies και content creators με το κοινό.

Το IMST εντάσσεται στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής δράσης AdEthics, που έχει αναπτυχθεί από την European Advertising Standards Alliance (EASA), με στόχοτην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σε θέματα δεοντολογίας, στον τομέα του influencer marketing. Πρόκειται για ένα διεθνές πρόγραμμα, που έχει ήδη λανσαριστεί με μεγάλη επιτυχία σε 10 χώρες, συμβάλλοντας στην υπευθυνότητα των πρακτικών influencer marketing στην Ευρώπη και στην καλλιέργεια μιας κοινής κουλτούρας δεοντολογίας σε αυτό, το πιο πρόσφατο, «Μέσο» διαφημιστικής επικοινωνίας.

Η εφαρμογή του IMST στην Ελλάδα από το ΣΕΕ σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς την ωρίμανση του εγχώριου οικοσυστήματος των influencers, σε σχέση με την υπευθυνότητα στην επικοινωνία. Μέσα από τη διαδικασία on line εκπαίδευσης και πιστοποίησης, οι συμμετέχοντες influencers αποκτούν γνώση των βασικών κανόνων δεοντολογίας και των απαιτήσεων για τη σήμανση του εμπορικού περιεχομένου τους και ουσιαστικά έρχονται σε επαφή με την έννοια, την αξία και τις υποχρεώσεις της αυτοδέσμευσης, που εφαρμόζεται από τον κλάδο της διαφήμισης και του marketing, εδώ και δεκαετίες.

Ιδιαίτερη σημασία έχει ο ρόλος των Launching Partners, τις εταιρείεςπου στηρίζουν ενεργά την πρωτοβουλία και συμβάλλουν στην κινητοποίηση της αγοράς. Ευχαριστούμε τα brands ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΖΥΘΟΠΟΙΙΑ, AYVENS, COCA COLA, COCA COLA ΤΡΙΑ ΕΨΙΛΟΝ, COSMOTE TELEKOM, KΩΤΣΟΒΟΛΟΣ, L’OREAL, MΕΓΑ, MONDELEZ, NESTLE, PROTERGIA, PUBLIC, UNILEVER, VODAFONE, τα agencies AIA RELATE, BBDO, DDB, DIGITAL MINDS, DOPE, GRAVITY, MAGNET, McCANN WORLDGROUP, OGILVY, RELEVANCE, THE NEWTONS LABORATORY, όπως και την πλατφόρμα GOOGLE, που με τη συμμετοχή και την υποστήριξή τους ως Launching Partners, θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κλάδου, αλλά και στην καθιέρωση όρων διαφάνειας και υπευθυνότητας στο influencer marketing.

Εξίσου σημαντική είναι και η θεσμική θωράκιση της πρωτοβουλίας με τη θερμή υποστήριξη των δύο ιδρυτικών εταίρων του ΣΕΕ, του Συνδέσμου Διαφημιζομένων Ελλάδος (ΣΔΕ) και της Ένωσης Εταιρειών Διαφήμισης & Επικοινωνίας Ελλάδος (ΕΔΕΕ), καθώς επίσης και του IAB Hellas.

H Γεν. Διευθύντρια του ΣΕΕ, Ελένη Δοντά, δήλωσε: «Το IMST είναι ένα ακόμη βήμα στην πορεία του ΣΕΕ να προάγει τη δεοντολογία και να υποστηρίζει την αγορά στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Τηρώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα παρουσιάζουμε ένα σύγχρονο εργαλείο που δημιουργεί τις προϋποθέσεις ο δυναμικά αναπτυσσόμενος κλάδος του influencer marketing να λειτουργεί πιο υπεύθυνα, ώριμα και αξιόπιστα, προς όφελος των εταιρειών, των δημιουργών περιεχομένου και, τελικά, των καταναλωτών. Είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι η αγορά θα αγκαλιάσει αυτήν την πρωτοβουλία και σύντομα θα έχουμε και στην Ελλάδα σημαντικό αριθμό πιστοποιημένων influencers».

Το Influencer Marketing Standards Training (IMST) είναι πλέον διαθέσιμο μέσω της επίσημης σελίδας https://www.see.gr/product/imst-influencer-marketing-standards-training/ και οι content creators μπορούν να εγγραφούν για να αποκτήσουν την πιστοποίησή τους.

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εμφανίζονται διαφημίσεις με διαφορετικούς τρόπους, από αναρτήσεις στο ίδιο το προφίλ μιας μάρκας, έως post που δημοσιεύονται από έναν influencer. Σ’ αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με το διαφημιστικό περιεχόμενο που δημιουργείται από influencers και κατά πόσο αυτό είναι αναγνωρίσιμο.
Η νομοθεσία απαιτεί οι διαφημίσεις να είναι αναγνωρίσιμες ως τέτοιες. Πολλές φορές οι διαφημίσεις είναι από μόνες τους εύκολα αναγνωρίσιμες, λόγω του περιεχομένου και του πλαισίου μέσα στο οποίο εμφανίζονται, π.χ. διαφημίσεις σε ραδιόφωνο, εφημερίδες, φυλλάδια, αφίσες σε υπαίθριες πινακίδες κ.λπ.
Μία μορφή διαφήμισης όμως που δεν είναι πάντα άμεσα αναγνωρίσιμη είναι το influencer marketing.

Ποιος θεωρείται influencer

Δεν υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός followers ή συγκεκριμένο επάγγελμα που να καθιστά κάποιον «influencer» ή «blogger», «streamer», «content creator», όπως μπορεί να αποκαλείται σε διαφορετικές πλατφόρμες. Συνήθως ως influencer ορίζεται οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο, ζώο ή ψηφιακά δημιουργημένη περσόνα είναι ενεργή σε οποιαδήποτε διαδικτυακή πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, όπως Facebook, Instagram, Snapchat, TikTok, YouTube κ.ά.

Αναγνωρισιμότητα του διαφημιστικού περιεχομένου

Σύμφωνα με έρευνα του βρετανικού φορέα αυτορρύθμισης Advertising Standards Authority (ASA), οι χρήστες των social media δυσκολεύονται πραγματικά να ξεχωρίσουν το διαφημιστικό περιεχόμενο από το μη διαφημιστικό, ειδικά (αλλά όχι μόνο) όταν οι influencers χρησιμοποιούν την ίδια συντακτική/εκφραστική προσέγγιση και για τις δύο κατηγορίες.
Αυτό δεν είναι περίεργο, αν σκεφτεί κανείς ότι οι περισσότεροι χρήστες κάνουν scroll μέσα σε τεράστιο όγκο περιεχομένου, με ταχύ ρυθμό, μεταβαίνοντας από τη μία ανάρτηση στην άλλη, μέσα στη φορτωμένη καθημερινότητά τους.
Όταν οι influencers και οι μάρκες προσπαθούν να αναμείξουν διακριτικά το οργανικό με το διαφημιστικό περιεχόμενο, η ευθύνη δεν ανήκει στον καταναλωτή να καταλάβει αν πρόκειται για διαφήμιση. Είναι ευθύνη των μαρκών και των influencers να το κάνουν ξεκάθαρο.
Επομένως, είναι ιδιαίτερα σημαντικό όσοι ασχολούνται με το influencer marketing να δείχνουν ιδιαίτερη προσοχή ώστε οι διαφημίσεις τους να είναι προφανώς αναγνωρίσιμες.

Check list

Μάθε πότε το περιεχόμενο είναι διαφήμιση

Αν υπάρχει πληρωμή, αμοιβή σε είδος ή άλλο όφελος, η ανάρτηση είναι διαφημιστική. Όταν ο influencer έχει προσωπική ή εμπορική σχέση με τη μάρκα (π.χ. ως ιδιοκτήτης, εργαζόμενος ή με οποιοδήποτε άλλο εμπορικό ή προσωπικό συμφέρον), τότε οποιοδήποτε περιεχόμενο που παρουσιάζει ή αναφέρεται στη μάρκα πρέπει να είναι προφανώς αναγνωρίσιμο ως διαφήμιση.

Βεβαιώσου ότι το influencer marketing είναι ξεκάθαρα αναγνωρίσιμο

Χρησιμοποίησε ξεκάθαρα την επισήμανση #ad.
Δεν αρκεί απλώς να δίνεται η εντύπωση ότι μια ανάρτηση influencer είναι «κάπως διαφορετική» από τις υπόλοιπες οργανικές αναρτήσεις. Εκτός από το να ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα posts, πρέπει να είναι σαφές ότι πρόκειται για διαφήμιση και το #ad πρέπει να εμφανίζεται στην αρχή του caption ή video, χωριστά από άλλα hashtags.
Χρησιμοποίησε και τη φράση γνωστοποίησης που έχουν οι πλατφόρμες, π.χ. «συνεργασία επί πληρωμή», «paid partnership» κ.α.
Είναι σημαντικό οι διαφημίσεις μέσω influencers να ξεχωρίζουν καθαρά και εμφανώς από το υπόλοιπο περιεχόμενο.

Λάβε υπόψη τις διαφορές μεταξύ πλατφορμών

Ανεξάρτητα από τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις πλατφόρμες, οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερώνονται ότι μία ανάρτηση είναι διαφήμιση πριν αλληλεπιδράσουν με αυτήν.

Μη βασίζεσαι μόνο στο “bio” ή σε παλαιότερες αναρτήσεις

Δεδομένου ότι οι αναρτήσεις στα social media συχνά προβάλλονται μεμονωμένα ή μέσα στο newsfeeds, το “bio” του influencer δεν είναι πάντοτε ορατό δίπλα στην ανάρτηση. Επομένως, η αναφορά στο “bio” ότι ο influencer συνεργάζεται ή είναι ambassador ή συνδέεται με άλλο τρόπο με το brand, δεν αρκεί. Επίσης, αν έχει κάνει παλαιότερα διαφημιστική ανάρτηση για ένα brand δεν είναι απαραίτητο να το γνωρίζουν οι καταναλωτές. Χρειάζεται σε κάθε ανάρτηση να γίνεται σαφές αν πρόκειται για διαφήμιση.

Μην ξεχνάς ότι οι ίδιες αρχές ισχύουν και για όλα τα formats

Οι κανόνες του Κώδικα είναι «media neutral», που σημαίνει ότι οι ίδιες αρχές πρέπει να εφαρμόζονται άμεσα σε νέες πλατφόρμες ή σε νέα formats μέσα σε υπάρχουσες πλατφόρμες. Stories, reels, livestreams, podcasts κ.ά. απαιτούν επίσης διαφάνεια.

Μεταφρασμένη/προσαρμοσμένη εκδοχή του άρθρου Recognising ads: Social media and influencer marketing https://www.asa.org.uk/advice-online/recognising-ads-social-media.html

Τεράστιος όγκος διαφημίσεων κατακλύζει καθημερινά τους καταναλωτές, online ή offline, με στόχο την προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών και την ενδυνάμωση της σχέσης των brands με τους καταναλωτές.

Για την αξιοπιστία της διαφήμισης, είναι καθοριστικής σημασίας οι πληροφορίες που επικοινωνούνται για τα χαρακτηριστικά των προϊόντων να είναι αληθινές και επαληθεύσιμες, σύμφωνα με τους κανόνες τεκμηρίωσης, αποφεύγοντας τη δημιουργία παραπλανητικών εντυπώσεων.

Τι σημαίνει “τεκμηρίωση” διαφημιστικών ισχυρισμών;

Η τεκμηρίωση αφορά στην ύπαρξη αξιόπιστων, επαληθεύσιμων στοιχείων που αποδεικνύουν την αλήθεια των ισχυρισμών μιας διαφήμισης. Σύμφωνα με τον Ελληνικό Κώδικα Διαφήμισης – Επικοινωνίας, είναι ευθύνη του διαφημιζόμενου να διαθέτει αυτά τα στοιχεία, προτού προβάλλει τη διαφήμιση και να τα παρουσιάζει στις Επιτροπές του ΣΕΕ, όταν του ζητηθούν. Αυτό σημαίνει ότι κάθε ισχυρισμός που είναι αντικειμενικά επαληθεύσιμος (π.χ. «το πιο οικονομικό προϊόν», «με 95% αποτελεσματικότητα», «φιλικό προς το περιβάλλον», «Νο1») πρέπει να συνοδεύεται από σαφή αποδεικτικά δεδομένα πριν ακόμα κυκλοφορήσει η διαφήμιση.

Γιατί είναι τόσο σημαντική η τεκμηρίωση;

Προστασία του καταναλωτή

Ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να λαμβάνει αληθείς και τεκμηριωμένες πληροφορίες. Ισχυρισμοί που δεν τεκμηριώνονται μπορεί να οδηγήσουν σε λανθασμένες αγοραστικές αποφάσεις και να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στη διαφήμιση γενικά.

Νομική συμμόρφωση και τήρηση της δεοντολογίας

Οι ισχυρισμοί στις διαφημίσεις όλων των προϊόντων πρέπει να είναι τεκμηριωμένοι κι αν δεν είναι, θα πρέπει να τροποποιηθούν, για να τηρείται ο ΕΚΔ-Ε. Επιπλέον, υπάρχουν ορισμένοι κλάδοι, όπως τα τρόφιμα ή τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, που η νομοθεσία προβλέπει ρητές υποχρεώσεις τεκμηρίωσης.

Προάσπιση του θεμιτού ανταγωνισμού

Όταν οι διαφημιζόμενοι παρουσιάζουν αυθαίρετους ή υπερβολικούς ισχυρισμούς χωρίς αποδείξεις, διαταράσσονται οι όροι του θεμιτού ανταγωνισμού και θίγονται οι ανταγωνιστές που συμμορφώνονται με τους κανόνες. Η τεκμηρίωση βοηθά στο fair play, δηλαδή στη διατήρηση μιας δίκαιης και ισότιμης αγοράς.

Ενίσχυση της αξιοπιστίας του brand

Οι εταιρείες που προβάλλουν τεκμηριωμένους ισχυρισμούς, εδραιώνουν την εικόνα τους ως σοβαρές, υπεύθυνες και ειλικρινείς και χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης με το κοινό.

Ποιοι ισχυρισμοί πρέπει να τεκμηριώνονται;

Κάθε ισχυρισμός που μπορεί να ελεγχθεί αντικειμενικά, με επαληθεύσιμα στοιχεία, όπως ισχυρισμοί υπεροχής, ποσοστά ικανοποίησης / προτίμησης, τιμές και εκπτώσεις, αποτελεσματικότητα και απόδοση προϊόντων, σύγκριση με ανταγωνιστικά προϊόντα, περιβαλλοντικά οφέλη, κ.λπ.

Τι είδους αποδεικτικά στοιχεία θεωρούνται έγκυρα;

Η τεκμηρίωση πρέπει να βασίζεται σε αξιόπιστες και ανεξάρτητες πηγές. Επιστημονικές μελέτες και κλινικές δοκιμές, έρευνες αγοράς από αναγνωρισμένους φορείς, δεδομένα πωλήσεων και μερίδια αγοράς, πιστοποιήσεις από δημόσιους ή επίσημους οργανισμούς είναι μερικές από αυτές.

Όσο πιο αντικειμενική και ανεξάρτητη είναι η πηγή, τόσο ισχυρότερη θεωρείται η τεκμηρίωση.

Checklist – αν η απάντηση και στα τρία είναι «ναι», είστε σε καλό δρόμο!

Υπάρχουν στοιχεία για να επαληθευτεί ο ισχυρισμός, χωρίς αμφιβολία;
Προέρχονται από ανεξάρτητη και έγκυρη πηγή; (π.χ. διαπιστευμένο εργαστήριο / επίσημη πιστοποίηση κ.α.)
Αν σας ζητηθούν από το ΣΕΕ, είναι διαθέσιμα χωρίς καθυστέρηση;

Η τεκμηρίωση δεν είναι άλλη μία υποχρέωση. Είναι η βάση του σεβασμού προς τον καταναλωτή και τον ανταγωνισμό, χτίζει την εμπιστοσύνη του κοινού στην επικοινωνία και στα brands και συμβάλλει σε ένα πιο υγιές διαφημιστικό περιβάλλον.

Με αφορμή τα υψηλά ποσοστά συμμόρφωσης των ελληνικών βιομηχανιών τροφίμων στις δεσμεύσεις του ελληνικού Pledge ο Γρηγόρης Αντωνιάδης, (Αντιπρόεδρος ΣΕΒΤ), η Ελένη Δοντά (Γενική Διευθύντρια ΣΕΕ) και ο Μίλτων Παπαδάκης (Ιδρυτής MediaRisk) μίλησαν στο BusinessNews.gr.

Mε εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα ολοκληρώθηκε η 3η Αξιολόγηση του ελληνικού Pledge, όσον αφορά την προσπάθεια να αποκλείεται η διαφήμιση προϊόντων διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αλάτι και ζάχαρη, σε παιδιά κάτω των 13 ετών. Συγκεκριμένα στην αξιολόγηση που αφορά το 2024 καταγράφηκαν υψηλά ποσοστά συμμόρφωσης των επιχειρήσεων, τα οποία αντιστοιχούν σε 98% στην τηλεόραση, 100% στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και 100% σε influencers και εταιρικά websites.

Υπενθυμίζεται πως η πρωτοβουλία αποτελεί ένα κοινό πλαίσιο εθελοντικών δράσεων και δεσμεύσεων των επιχειρήσεων του κλάδου της Βιομηχανίας Τροφίμων– έναν σύγχρονο Κώδικα Αυτοδέσμευσης, που έχει στόχο τη βελτίωση του τρόπου προβολής τροφίμων και ποτών προς παιδιά κάτω των 13 ετών, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας και των μη μεταδιδόμενων νοσημάτων. Στη χώρα μας υλοποιείται σταθερά τα τρία τελευταία χρόνια από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ), με την υποστήριξη του Συνδέσμου Διαφημιζομένων Ελλάδος (ΣΔΕ) ενώ η φετινή αξιολόγηση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη MediaRisk και το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας.

Με αφορμή την 3η Αξιολόγηση το RetailToday μίλησε με τον Γρηγόρη Αντωνιάδη, Αντιπρόεδρο του ΣΕΒΤ και Προεδρο του ΣΔΕ, την Eλένη Δοντά, Γενική Διευθύντρια του ΣΕΕ και των Μίλτωνα Παπαδάκη, Ιδρυτή της MediaRisk.

Πώς βλέπετε τη σημασία της πρωτοβουλίας του Ελληνικού Pledge σήμερα, και τι ρόλο διαδραματίζει στην πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας; πώς ωφελεί τα παιδιά αλλά και τις ίδιες τις επιχειρήσεις που το εφαρμόζουν;

Γρηγόρης Αντωνιάδης: Η πρωτοβουλία του Ελληνικού Pledge που υλοποιείται στη χώρα μας από τον ΣΕΒΤ με την υποστήριξη του ΣΔΕ, είναι ιδιαίτερα επίκαιρη σήμερα, ειδικά σε μια εποχή που η παιδική παχυσαρκία αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά θέματα συζήτησης παγκοσμίως.

Στον ΣΕΒΤ, πιστεύουμε ότι η ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή σε συνδυασμό με την επαρκή σωματική δραστηριότητα και την εκπαίδευση των καταναλωτών, στις υγιεινές διατροφικές συνήθειες είναι οι κύριοι παράγοντες για τη διατήρηση της καλής υγείας και τη μείωση της παχυσαρκίας. Σε αυτό λοιπόν το πλαίσιο, το ελληνικό Pledge ενθαρρύνει την υπεύθυνη χρήση της διαφήμισης, συμβάλλοντας στην μη έκθεση παιδιών κάτω των 13 ετών, σε προϊόντα που δεν πληρούν συγκεκριμένα διατροφικά κριτήρια.

Επιπλέον, η πρωτοβουλία αναδεικνύει τη θετική δύναμη της αυτορρύθμισης ως απόδειξη υπευθυνότητας που απορρέει από τις ίδιες τις επιχειρήσεις του κλάδου. Η αυτοδέσμευση των συμμετεχουσών εταιριών άλλωστε αποτελεί ακόμα μία πτυχή της υπευθυνότητας που δείχνει ευρύτερα η Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών στη χώρας μας.

λένη Δοντά: Το Ελληνικό Pledge είναι ένα πολύτιμο παράδειγμα υπεύθυνης αυτορρύθμισης με σημαντικό κοινωνικό πρόσημο. Όραμά μας στο ΣΕΕ είναι οι διαφημίσεις να σέβονται και να προστατεύουν το κοινό στο οποίο απευθύνονται και μια τέτοια πρωτοβουλία, που έχει στόχο την προστασία των παιδιών, δεν θα μπορούσαμε να μην την αγκαλιάσουμε θερμά.

Για τα παιδιά, το όφελος από τον περιορισμό της έκθεσής τους σε διαφημίσεις προϊόντων με μη ισορροπημένο διατροφικό προφίλ, είναι προφανές. Από την άλλη πλευρά, η οικειοθελής δέσμευση επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών αναδεικνύει πως, μέσα (και) από τέτοιες πρωτοβουλίες, οι εταιρείες μπορούν να έχουν ρόλο σε κοινωνικά ευαίσθητα θέματα.

Το ΣΕΕ στηρίζει και παρακολουθεί την τήρηση αυτών των δεσμεύσεων, συμβάλλοντας σε ένα διαφανές και υπεύθυνο πλαίσιο επικοινωνίας.

Μίλτων Παπαδάκης: Η πρωτοβουλία συνδέεται με την αυτορρύθμιση των συγκρούσεων στο διαφημιστικό χώρο που εισήγαγαν ΣΔΕ & ΕΔΕΕ, δεκαετίες πίσω για τη διαμόρφωση κοινών προτύπων δεοντολογίας για τις επιχειρήσεις. Η φιλοσοφία του Pledge συμβάλλει ευθέως στην πρόληψη της παχυσαρκίας, προάγοντας υπεύθυνες πρακτικές επικοινωνίας. Παράλληλα βέβαια χρειάζεται κινητοποίηση ολόκληρης της κοινωνίας, ώστε μέσα από το διευρυμένο διάλογο να ενισχυθεί η υπευθυνότητα γύρω από ζητήματα που σχετίζονται με τη διατροφή και την υγεία των παιδιών.

Πώς συμβάλλει το Ελληνικό Pledge στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης του καταναλωτή απέναντι στον κλάδο και πως εντάσσεται στη συνολική στρατηγική του ΣΕΒΤ για υπεύθυνη και ισορροπημένη διατροφή;

Γρηγόρης Αντωνιάδης: Το Ελληνικό Pledge, μέσω της αυτοδέσμευσης των επιχειρήσεων, προωθεί με διαφάνεια υπεύθυνες πρακτικές επικοινωνίας, αποτρέποντας στρεβλώσεις και παραπλανητικά μηνύματα προς τα παιδιά.

Στον ΣΕΒΤ εντάσσουμε την πρωτοβουλία αυτή στο ευρύτερο πλαίσιο της στρατηγικής μας για την προώθηση της ισορροπημένης διατροφής, με βασική μας πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν «καλά» και «κακά» τρόφιμα – αλλά ότι η ισορροπία είναι αποτέλεσμα εκπαίδευσης, επιλογών και γνώσης.

Η πρωτοβουλία λοιπόν αφενός ενθαρρύνει περαιτέρω τις επιχειρήσεις να εφαρμόζουν υπεύθυνες πρακτικές προβολής, αφετέρου υποστηρίζει και εκπαιδεύει τους γονείς στην προσπάθεια για πιο υγιεινή διατροφή των παιδιών τους, αποκλείοντας τη διαφήμιση προϊόντων διατροφής με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά αλάτι και ζάχαρη, σε παιδιά κάτω των 13 ετών.

Ακολουθώντας μια συνεκτική προσέγγιση, ο ΣΕΒΤ παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και αναλαμβάνει πρωτοβουλίες σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και τους κοινωνικούς εταίρους, τοποθετώντας πάντα στο επίκεντρο τους καταναλωτές και στηρίζοντας απτά τις μελλοντικές γενιές.

Πώς βλέπετε τον ρόλο του ΣΕΕ στη διασφάλιση της υπευθυνότητας στην εμπορική επικοινωνία; Υπάρχει κινητικότητα από πλευράς επιχειρήσεων;

Ελένη Δοντά: Το ΣΕΕ έχει κεντρικό και πολυδιάστατο ρόλο στη διασφάλιση της υπευθυνότητας στην εμπορική επικοινωνία. Ως φορέας αυτορρύθμισης, προάγουμε την τήρηση του Κώδικα δεοντολογίας (ΕΚΔ-Ε), που βασίζεται σε διεθνή πρότυπα και στην ελληνική πραγματικότητα, ώστε οι διαφημίσεις να είναι νόμιμες, ευπρεπείς, έντιμες, να λένε την αλήθεια και να είναι κοινωνικά υπεύθυνες. Παρέχουμε προληπτικές υπηρεσίες προ-ελέγχου, εξετάζουμε αιτήσεις ελέγχου και εκδίδουμε αποφάσεις, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη στην επικοινωνία. Παράλληλα σχεδιάζουμε best practices και αναπτύσσουμε πρωτοβουλίες εκπαίδευσης και εξειδικευμένα workshops, προσπαθώντας να μεταφέρουμε τη γνώση των κανόνων και την αξία της υπεύθυνης επικοινωνίας σε όλους τους ανθρώπους του marketing και της επικοινωνίας.

Οι επιχειρήσεις διαχρονικά υποστηρίζουν και αξιοποιούν τις υπηρεσίες του ΣΕΕ καθώς αναγνωρίζουν την υπεύθυνη επικοινωνία ως υποχρέωση απέναντι στους καταναλωτές. Μια έκφραση αυτής της υποχρέωσης είναι και το Ελληνικό Pledge.

Τι σημαίνουν τα ποσοστά συμμόρφωσης στην πράξη; Ποια είναι η διαδικασία αξιολόγησης και πού εστιάζετε;

Μίλτων Παπαδάκης: Η ευθύνη που έχει ανατεθεί στη Mediarisk είναι να βεβαιώνουμε ότι στις εκπομπές της τηλεόρασης στις οποίες διαφημίζονται τα τρόφιμα που αναφέραμε, η αναλογία προβολής σε παιδιά δεν ξεπερνά το 30%. Και πράγματι, στηριγμένοι στην έρευνα τηλεθέασης της Nielsen, βλέπουμε ότι μόλις το 2% των περιπτώσεων παρουσίασε απόκλιση την προηγούμενη χρονιά, ποσοστό που βρίσκεται ακριβώς στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ικανοποιημένοι; Ναι. Εφησυχασμένοι; Όχι. Γιατί υπάρχουν ειδικές αστοχίες: Τοποθέτηση διαφημίσεων σε ζώνες με εκπομπές που αν και δεν απευθύνονται σε παιδιά, προσελκύουν παιδικό κοινό, ειδικά στις σχολικές διακοπές.

Η Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών έχει δείξει υψηλή συμμόρφωση. Υπάρχει πρόβλεψη για επέκταση ή ενίσχυση του πλαισίου;

Γρηγόρης Αντωνιάδης: Η Βιομηχανία Τροφίμων και Ποτών έχει δείξει μετρήσιμα την προσήλωσή της στις αρχές του Ελληνικού Pledge, με υψηλότατα ποσοστά συμμόρφωσης. Ως αυτοδέσμευση των ίδιων των επιχειρήσεων, η επιτυχής εφαρμογή του πλαισίου δεν αποτέλεσε έκπληξη – ήταν η φυσική συνέχεια μιας μακρόχρονης δέσμευσης στην υπευθυνότητα και τη διαφάνεια, που χαρακτηρίζει διαχρονικά τον κλάδο.

Σίγουρα, έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα ότι το Pledge- το οποίο ως σύγχρονος Κώδικας Αυτοδέσμευσης εναρμονίζεται πλήρως με τις προτεραιότητες και τις εξελίξεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί έναν ουσιαστικό μηχανισμό για την προώθηση υπεύθυνων διαφημιστικών πρακτικών και τη θωράκιση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών.

Στον ΣΕΒΤ, αναγνωρίζουμε τη σημασία και το ρόλο της υπεύθυνης ενημέρωσης και προβολής στη διατροφή. Κοιτάζοντας λοιπόν μπροστά, επιδιώκουμε την ενίσχυση του πλαισίου της πρωτοβουλίας στο μέλλον και τη διεύρυνση της εφαρμογής του Pledge, ως συνέχεια μιας διαδρομής υπευθυνότητας που στηρίζεται στη συνέπεια και εξελίσσεται μαζί με τις σύγχρονες ανάγκες.

Βλέπετε ευκαιρίες για κοινές δράσεις ευαισθητοποίησης ή επικοινωνίας με αφορμή το Ελληνικό Pledge;

Ελένη Δοντά: Το Ελληνικό Pledge, ως εξαιρετική πρωτοβουλία υπευθυνότητας προσφέρει και εξαιρετικές ευκαιρίες επικοινωνίας. Με κοινές δράσεις μπορεί να αναδειχθεί τόσο προς την αγορά, όσο και προς το ευρύ κοινό και την Πολιτεία, ο κοινωνικός ρόλος που μπορούν να έχουν οι εταιρείες στη διαχείριση ευαίσθητων θεμάτων, όπως είναι αυτό της παιδικής παχυσαρκίας. Παράλληλα, μπορεί να ευαισθητοποιηθούν ευρύτερα οι εταιρείες του κλάδου, ώστε το Ελληνικό Pledge να κερδίσει ακόμη μεγαλύτερη υποστήριξη. Εξίσου σημαντικό είναι ότι μια τέτοια ουσιαστική πρωτοβουλία μπορεί να λειτουργήσει και ως παράδειγμα για ανάλογες δεσμεύσεις και εκτός της κατηγορίας των τροφίμων και ποτών, διευρύνοντας έτσι την εφαρμογή υψηλών προτύπων επικοινωνίας και σε άλλες αγορές.

Με βάση τα ευρήματα της φετινής αξιολόγησης, ποια είναι τα σημεία προσοχής για τις επιχειρήσεις; Υπάρχουν τάσεις που πρέπει να ληφθούν υπόψη;

Μίλτων Παπαδάκης: Δεν διαφοροποιούνται καθόλου τα φετινά συμπεράσματα-παραμένουν σταθερά θετικά. Άλλωστε η προσπάθεια είναι μαραθώνιος. Μέσα στις εταιρείες χρειάζεται ένας άνθρωπος με «θεσμικό ρόλο», για να παρακολουθεί τις εξελίξεις, να αντλεί γνώση, να εντοπίζει σημεία κινδύνου — από περιόδους όπως οι διακοπές μέχρι εκπομπές που περνούν απαρατήρητες — και να οργανώνει μια σταθερή εσωτερική ενημέρωση, τουλάχιστον κάθε τρίμηνο.
Το αποτύπωμά του Pledge θα μεγαλώνει όσο κερδίζει την εμπιστοσύνη των ανθρώπων — και κυρίως της βιομηχανίας τροφίμων.

Δημοσιογράφος: Δημήτρης Τσουκαλάς

Το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας (ΣΕΕ) και ο Φορέας Ελέγχου Διαφήμισης (ΦΕΔ), ο αρμόδιος φορέας αυτορρύθμισης της διαφημιστικής επικοινωνίας στην Κύπρο, εντάσσονται στο Priority Flagger Program της Google για την καταπολέμηση παραπλανητικών διαφημίσεων.

Αναγνωρίζοντας την τεχνογνωσία και την αποτελεσματικότητα των δύο φορέων στον εντοπισμό και την αντιμετώπιση παραπλανητικών ή/και προσβλητικών διαφημίσεων στο διαδίκτυο, η Google προσκάλεσε τους δύο οργανισμούς να συμμετέχουν στο Google Priority Flagger Program (PFP), όπου φορείς και οργανισμοί αποκτούν πρόσβαση σε ειδικά, μη προσβάσιμα από το κοινό, κανάλια επικοινωνίας με τη Google, προκειμένου να ελέγχονται κατά προτεραιότητα διαφημίσεις που πιθανώς να εξαπατήσουν ή να παραπλανήσουν τους καταναλωτές παραβιάζοντας τις πολιτικές και τα πρότυπα διαφήμισης της Google.

Η συμμετοχή στο PFP γίνεται μόνο κατόπιν πρόσκλησης από την Google και αφορά διαφημίσεις στα περισσότερα προϊόντά της, συμπεριλαμβανομένων των Google Search, YouTube, Gmail, Google Maps, Google Play και Ads Exchange & DV360.

Το ΣΕΕ και ο ΦΕΔ ενώνουν τις δυνάμεις τους με Φορείς Αυτορρύθμισης Διαφήμισης σε διεθνές επίπεδο, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Τουρκία, η Γερμανία και η Ιταλία, που επίσης συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

Η συμμετοχή στο πρόγραμμα αυτό ενισχύει περαιτέρω τη δέσμευση του ΣΕΕ και του ΦΕΔ στην προώθηση μιας υπεύθυνης και διαφανούς επικοινωνίας, συμβάλλοντας στην προστασία των καταναλωτών και στη διατήρηση της εμπιστοσύνης στις διαφημιστικές πρακτικές στο ψηφιακό περιβάλλον.

Σε μία ακόμη συνεργασία του ΣΕΕ και της Ένωσης Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (Εν.Ε.Α.Π), τα μέλη της Εν.Ε.Α.Π – ΑΜΒΥΞ, Β.Σ. Καρούλιας, Campari Group, Diageo, Metaxa, Pernod Ricard, μαζί με τους συνεργάτες τους στη διαφήμιση και το PR – συμμετείχαν στα εκπαιδευτικά workshops, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή τους στην υπεύθυνη επικοινωνία και διαφήμιση των αλκοολούχων ποτών.

Τα workshops εστίασαν στις βασικές αρχές της υπεύθυνης διαφήμισης, ενώ περιλάμβαναν και εξειδικευμένες ενότητες που αφορούν ειδικά στην προβολή και διαφήμιση αλκοολούχων ποτών, ενισχύοντας την κατανόηση και εφαρμογή των αρχών δεοντολογίας και αυτορρύθμισης στον κλάδο.

Η συμμετοχή των εταιρειών αυτών εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής του ΣΕΕ και της Εν.Ε.Α.Π, για την προώθηση υπεύθυνων εμπορικών πρακτικών, με στόχο την προστασία των καταναλωτών και την ενίσχυση της κοινωνικής υπευθυνότητας του κλάδου των αλκοολούχων ποτών.

Η Σοφίκα Παπανικολάου, Γενική Διευθύντρια της (Εν.Ε.Α.Π.), δήλωσε σχετικά: «Η διαρκής εκπαίδευση των επιχειρήσεων και των ανθρώπων τους πάνω στο υπεύθυνο marketing των αλκοολούχων ποτών είναι κρίσιμη για την ενσωμάτωση και την αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων δεοντολογίας που πρέπει να το διέπουν. Τα workshops εντάσσονται στο πλαίσιο της μακράς συνεργασίας μας με το ΣΕΕ, μέσω της οποίας διασφαλίζουμε ότι η υπευθυνότητα στην επικοινωνία marketing των προϊόντων μας παραμένει μια σταθερή αξία, ενώ ακολουθεί τους ταχείς ρυθμούς με τους οποίους μετασχηματίζεται το τοπίο στη διαφήμιση και την επικοινωνία.

Με αυτό το σκεπτικό, άλλωστε, το 2024 προχωρήσαμε μαζί με το Υπουργείο Υγείας, τον ΣΕΑΟΠ και – φυσικά – το ΣΕΕ στη συνυπογραφή της ανανεωμένης έκδοσης των «Κατευθυντήριων Οδηγιών υπεύθυνης επικοινωνίας marketing των ποτών με αλκοόλη», η οποία λαμβάνει υπόψη όλες τις σύγχρονες πρακτικές και κανάλια marketing και επικοινωνίας. Πρόκειται για έναν κώδικα αυτοδέσμευσης, που αποσκοπεί στο να βοηθήσει το σύνολο της εφοδιαστικής αλυσίδας των αλκοολούχων ποτών να προβάλλει τα προϊόντα της με κανόνες που προάγουν την υπευθυνότητα. Με αυτό το κοινό όραμα, θα συνεχίσουμε να δουλεύουμε μαζί με το ΣΕΕ, ώστε να συμβάλλουμε στην ανάδειξη προτύπων μετρημένης κατανάλωσης, υγιών συμπεριφορών σε σχέση με το αλκοόλ και υπεύθυνης προώθησης.»

Η Ελένη Δοντά, Γενική Διευθύντρια του ΣΕΕ, δήλωσε: «Η υπεύθυνη επικοινωνία είναι βασικός πυλώνας για την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την προστασία του κοινού. Η ανταπόκριση της Εν.Ε.Α.Π στο κάλεσμα του ΣΕΕ να εκπαιδευτούν τα στελέχη όλων των μελών της σχετικά με τη δεοντολογία και την υπευθυνότητα στην επικοινωνία, αποδεικνύει έμπρακτα τη δέσμευση του κλάδου στην αυτορρύθμιση και την κοινωνικά υπεύθυνη διαφήμιση. Ιδιαίτερη σημασία αποκτά σήμερα η πρόκληση της αυτοδέσμευσης στο χώρο του influencer marketing, όπου τα όρια μεταξύ προσωπικής έκφρασης και εμπορικού περιεχομένου είναι συχνά δυσδιάκριτα. Η ανάγκη για σαφείς κανόνες, διαφάνεια και σωστή επισήμανση του διαφημιστικού χαρακτήρα των αναρτήσεων είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας θα συνεχίσει να στηρίζει κάθε πρωτοβουλία που προάγει τη δεοντολογικά ορθή και υπεύθυνη επικοινωνία, ιδιαίτερα σε τομείς που απευθύνονται σε ευάλωτες ομάδες, όπως οι νέοι.»

Πώς τοποθετούνται τα στελέχη της αγοράς στο φαινόμενο; Στελέχη σημαντικών brands απαντούν σε δύο ουσιαστικές ερωτήσεις, για το πώς οι εταιρείες αντιμετωπίζουν το greenwashing και πώς διασφαλίζουν την καθαρότητα στις περιβαλλοντικές διαφημίσεις και τις επικοινωνίες :

Λουκία Τζεκάκη, Senior Director Corporate Comms, P&G Central & Southeast Europe

Oρίζει η εταιρεία σας τη «διαφανή περιβαλλοντική επικοινωνία» ως σημαντική; Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε στην προβολή της βιωσιμότητας και την απαίτηση για τεκμηριωμένους ισχυρισμούς;

Η περιβαλλοντική βιωσιμότητα είναι αναπόσπαστο μέρος της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας και διαχέει όλες μας τις λειτουργίες, όχι μόνο την επικοινωνία. Ως επακόλουθο, τα εμπορικά μας σήματα έχουν στόχο να βελτιώνουν την καθημερινότητα σήμερα αλλά και για τις επόμενες γενιές. Αυτός ο στόχος, βασίζεται στη δύναμη τεσσάρων επιστημονικά τεκμηριωμένων πυλώνων – Κλίμα, Απόβλητα, Νερό και Φύση – περιοχές στις οποίες προσπαθούμε να συνεισφέρουμε θετικά για τον πλανήτη και την επιχείρησή μας. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουμε ότι τα πρότυπα, οι κανονισμοί και το πλαίσιο στο οποίο λειτουργούμε συνεχώς εξελίσσονται και όπως οφείλουμε, προσαρμόζουμε την επικοινωνία μας αντίστοιχα. Η δέσμευσή μας για βιωσιμότητα χωρίς συμβιβασμούς στην απόδοση και στην αξία των προϊόντων μας παραμένει σταθερή.

Υπάρχουν εσωτερικοί μηχανισμοί ή διαδικασίες που διασφαλίζουν ότι αποφεύγεται το greenwashing;

Στην P&G, η στρατηγική βιωσιμότητας εστιάζει σε 3 επίπεδα – στόχος είναι να μειώσουμε το δικό μας αποτύπωμα στο περιβάλλον, να βοηθήσουμε τους καταναλωτές μας να μειώσουν το αποτύπωμά του νοικοκυριού τους και να συνεργαστούμε με ειδικούς και εταιρίες ώστε να βρεθούν καινοτόμες λύσεις μεγάλης κλίμακας για όλη τη βιομηχανία.

Η δέσμευσή της P&G ως προς τους στόχους βιωσιμότητας (Ambition 2030) παραμένει αμετάβλητη. Έχοντας αυτό σαν πυξίδα, ανέκαθεν, τα προϊόντα της P&G εφαρμόζουν υψηλά πρότυπα στην ανάπτυξη και τεκμηρίωση των ισχυρισμών τους. Αυτή η εσωτερική γνώση και το αυστηρό πλαίσιο λειτουργίας είναι και η δύναμη της εταιρίας μας, που ενισχύεται περαιτέρω και εξελίσσεται ανάλογα με τις εξωτερικές συνθήκες.

Στάθης Ευθυμίου, Marketing & Communications Director, ΗΡΩΝ

Ορίζει η εταιρεία σας τη «διαφανή περιβαλλοντική επικοινωνία» ως σημαντική; Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε στην προβολή της βιωσιμότητας και την απαίτηση για τεκμηριωμένους ισχυρισμούς;

Ο ΗΡΩΝ, ως ενεργός φορέας της ενεργειακής μετάβασης προς καθαρότερες πηγές ενέργειας, έχει ενσωματώσει τη βιωσιμότητα στον πυρήνα της στρατηγικής του. Όσον αφορά στο πεδίο της επικοινωνίας, και ειδικότερα στον τομέα της εμπορικής επικοινωνίας, πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο σεβασμός προς το περιβάλλον δεν αποτελεί απλώς ηθική υποχρέωση, αλλά θεμελιώδη αξία που πρέπει να αποτυπώνεται με απόλυτη διαφάνεια, αξιοπιστία και επιστημονική τεκμηρίωση. Η ειλικρινής και υπεύθυνη παρουσίαση των περιβαλλοντικών μας δεσμεύσεων δεν ενισχύει μόνο τη φήμη και την αξιοπιστία της εταιρείας, αλλά αποτελεί συγχρόνως και απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση και ενίσχυση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, οι οποίοι πλέον απαιτούν σαφείς, μετρήσιμες και ουσιαστικές δράσεις και όχι απλώς επικοινωνιακές υποσχέσεις.

Η βασική πρόκληση που συνήθως αντιμετωπίζουμε αφορά τη σαφή και κατανοητή αποτύπωση τεχνικών χαρακτηριστικών των “πράσινων” υπηρεσιών μας – όπως τα προγράμματα SOLAR GENEROUS, ECO GENEROUS και ΗΡΩΝ ΕΝ.Α. (φωτοβολταϊκό χωρίς ταράτσα). Πρωταρχική μας μέριμνα παραμένει πάντα η διασφάλιση ότι το ευρύ κοινό, αλλά και οι επαγγελματίες του κλάδου, κατανοούν πλήρως τόσο τον τρόπο λειτουργίας όσο και τα ουσιαστικά περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη που συνεπάγεται η χρήση των υπηρεσιών αυτών. Μέσα από ξεκάθαρη και υπεύθυνη επικοινωνία, επιδιώκουμε να χτίζουμε γέφυρες κατανόησης και εμπιστοσύνης, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης και στην ουσιαστική μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο κατανάλωσης και λειτουργίας.

Υπάρχουν εσωτερικοί μηχανισμοί ή διαδικασίες (π.χ. έλεγχοι, πιστοποιήσεις, ομάδες ελέγχου περιεχομένου) που διασφαλίζουν ότι αποφεύγεται το greenwashing;

Φυσικά, για κάθε επικοινωνιακή μας ενέργεια υπάρχουν συγκεκριμένοι εσωτερικοί μηχανισμοί και διαδικασίες που ακολουθούνται, οι οποίες διασφαλίζουν την αποφυγή πρακτικών greenwashing και παράλληλα εξασφαλίζουν την ειλικρινή αποτύπωση των περιβαλλοντικών ωφελειών των προϊόντων και των υπηρεσιών μας.

Όλες οι δράσεις του ΗΡΩΝ υπόκεινται σε αυστηρό εσωτερικό έλεγχο από τη Νομική Υπηρεσία της εταιρείας, διασφαλίζοντας την πλήρη συμμόρφωση με τον Κώδικα Ηθικής και Δεοντολογίας που έχουμε υιοθετήσει. Ο Κώδικας αυτός δεν αποτελεί απλώς ένα τυπικό πλαίσιο, αλλά καθοδηγεί ουσιαστικά τη στρατηγική μας, στοχεύοντας στην ενίσχυση του θετικού κοινωνικού αποτυπώματος, στην προστασία του περιβάλλοντος και κατ’ επέκταση στη διαμόρφωση μιας Υπεύθυνης Αγοράς.

Επιπλέον, επενδύουμε στη συνεχή εκπαίδευση των ομάδων Μarketing και Επικοινωνίας της εταιρείας, σκοπεύοντας στην ευαισθητοποίηση και επιμόρφωση των στελεχών μας σχετικά με τις αρχές της υπεύθυνης επικοινωνίας, ώστε να προλαμβάνονται τυχόν ασάφειες ή λανθασμένες ερμηνείες.

Μέσα από όλα τα εργαλεία και τις πρακτικές που ακολουθούμε στον ΗΡΩΝΑ, εξασφαλίζουμε ότι η περιβαλλοντική διάσταση των προϊόντων και των υπηρεσιών μας αποτυπώνεται με ειλικρίνεια, συνέπεια και σεβασμό προς τον καταναλωτή και, παράλληλα, όπως επισημάνθηκε και πιο πάνω, ενισχύουμε μακροπρόθεσμα την εμπιστοσύνη και τη διαφάνεια στις σχέσεις μας με το κοινό.

Κατερίνα Παπακωνσταντίνου, Corporate & Government Affairs Manager, Mondelēz Greece

Η διαφανής περιβαλλοντική επικοινωνία είναι θεμελιώδης για την εταιρεία μας και αναγνωρίζουμε ότι είναι ζωτικής σημασίας ο ανοικτός και ειλικρινής δίαυλος επικοινωνίας με όλους τους stakeholders μας. Μέσα από την Έκθεση Snacking Made Right αποτυπώνεται η διαρκής δέσμευση της Mondelēz σχετικά με τους στόχους βιωσιμότητας και, παράλληλα, παρουσιάζεται η προσπάθειά μας για παραγωγή σνακ σύμφωνα με πιο βιώσιμα πρότυπα, καθώς και η προώθηση της ενσυνείδητης καταναλωσής τους (Mindful Snacking) που αποτελεί για την εταιρεία μας βασική φιλοσοφία και προσέγγιση.

Συνεχίζουμε να δίνουμε προτεραιότητα στη Βιωσιμότητα τον 4ο βασικό πυλώνα της μακροπρόθεσμης στρατηγικής της εταιρείας μας και να παραμένουμε επικεντρωμένοι στο να δημιουργούμε αντίκτυπο εκεί που θεωρούμε ότι άνθρωποι και πλανήτης το χρειάζονται περισσότερο με τα αποτελέσματα από την προσπάθειά μας αυτή να είναι άκρως ενθαρρυντικά.

Η ανάδειξη καλών πρακτικών, οι εσωτερικές διαδικασίες και μηχανισμοί, η διαρκής βελτίωση σε όλες τις προσπάθειες, καθώς και τα απτά αποτελέσματα που προκύπτουν από τα προηγούμενα επιβεβαιώνουν τη δέσμευση της εταιρείας για διασφάλιση της ακεραιότητας της Βιωσιμότητας. Όλες οι ομάδες και τμήματα λειτουργούν με σαφείς κατευθύνσεις, ώστε να υπάρχει συνέργεια σε όλα τα στάδια της επιχειρηματικής αλυσίδας. Η σωστή στρατηγική, τα σωστά εμπορικά σήματα, το σωστό γεωγραφικό αποτύπωμα και, κυρίως, το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό αποτελούν τα εχέγγυα για αέναη βιώσιμη ανάπτυξη.

Όλγα Δαβραδάκη, Head of Sustainability Performance, Reporting & Management Systems, Eurobank

Η Eurobank αναγνωρίζει τη «διαφανή περιβαλλοντική επικοινωνία» ως έναν κρίσιμο παράγοντα στη Στρατηγική Βιωσιμότητας και Εταιρικής Υπευθυνότητας. Η διαφάνεια αποτελεί προϋπόθεση για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και εξασφαλίζει την αξιοπιστία των δημοσιευμένων πληροφοριών, ιδίως στο πλαίσιο της εντεινόμενης απαίτησης για τεκμηριωμένους ισχυρισμούς και αποφυγή του φαινομένου του greenwashing.

Οι κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Τράπεζα αφορούν την ευθυγράμμιση με πολυδιάστατα πρότυπα βιωσιμότητας και αυξανόμενες ρυθμιστικές απαιτήσεις (όπως ο Κανονισμός EU Taxonomy, η Οδηγία CSRD, SFDR κλπ.), την πλήρη τεκμηρίωση των επικοινωνούμενων ισχυρισμών, καθώς και την ανάγκη εσωτερικού συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων επιχειρησιακών μονάδων, ώστε η πληροφορία να είναι ορθή, συνεπής και επαληθεύσιμη.

Αναγνωρίζοντας τη σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης, η Eurobank παρέχει ολοκληρωμένη και διαφανή ενημέρωση μέσα από τους παρακάτω απολογισμούς και εκθέσεις βιωσιμότητας:

Έκθεση Βιωσιμότητας στο πλαίσιο της CSRD,
Ετήσιος Απολογισμός Δραστηριοτήτων και Βιώσιμης Ανάπτυξης,
Περιβαλλοντική Έκθεση,
TCFD – Climate-related and Environmental Risk Report,
Pillar III Report, καθώς και

Για τη διασφάλιση της ακρίβειας και της εγκυρότητας των δημοσιευμένων πληροφοριών, έχουν θεσπιστεί συγκεκριμένοι εσωτερικοί μηχανισμοί και διαδικασίες/ έλεγχοι. Ειδικότερα:

Αναπτύχθηκαν και εφαρμόζονται πλαίσια (frameworks) σχετιζόμενα με τη βιωσιμότητα, τα οποία λειτουργούν ως μηχανισμοί θωράκισης έναντι του κινδύνου greenwashing.
Πραγματοποιούνται ανεξάρτητοι έλεγχοι – assurance engagements, σε σχέση με τις βασικές δημοσιεύσεις μη χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Η Τράπεζα έχει εφαρμόσει πολιτικές και διαδικασίες για την αξιολόγηση και διαχείριση της έκθεσής της σε λειτουργικά και μη χρηματοοικονομικά γεγονότα κινδύνου που απορρέουν από τον κίνδυνο ESG.

Μάρω Ασημάκη, Marketing Director, Protergia

Η διαφανής περιβαλλοντική επικοινωνία αποτελεί για την Protergia , την ενέργεια της METLEN Energy & Metals, όχι μόνο βασική αρχή, αλλά πυλώνα της εταιρικής μας υπευθυνότητας και έκφραση των θεμελιωδών μας αξιών: της διαφάνειας, της αξιοπιστίας, της καινοτομίας και της δέσμευσης για ένα βιώσιμο μέλλον. Δεν τη θεωρούμε απλώς ως εργαλείο επικοινωνίας, αλλά ουσιαστική γέφυρα εμπιστοσύνης ανάμεσα στην εταιρεία και την κοινωνία.

Κάθε περιβαλλοντικός ισχυρισμός ή μήνυμα που δημοσιοποιούμε βασίζεται σε τεκμηριωμένα δεδομένα, αναγνωρισμένες μεθοδολογίες και αξιόπιστες πιστοποιήσεις, ενώ επιμελείται με τρόπο που αντανακλά τόσο την επιστημονική ακρίβεια, όσο και την σαφήνεια προς το κοινό.

Αναγνωρίζουμε τη σημασία της πλήρους διαφάνειας για την ενίσχυση εμπιστοσύνης, την αποφυγή greenwashing και την εναρμόνιση με τις ευρωπαϊκές οδηγίες όπως η CSRD. Σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, η πολυπλοκότητα των δεδομένων, η ανάγκη για ταχύτητα και εγκυρότητα, και η διαφορετικότητα των προσδοκιών μεταξύ κοινού και επενδυτών είναι από τις πιο βασικές.

Στην Protergia, την ενέργεια της METLEN Energy & Metals, πιστεύουμε πως η περιβαλλοντική υπευθυνότητα δεν είναι συγκυριακή τάση, αλλά διαρκής δέσμευση. Και η διαφάνεια, είναι το πρώτο βήμα προς αυτήν.

Στη METLEN Energy & Metals και συνεπώς και στην Protergia, εφαρμόζουμε ένα πλήρως οργανωμένο σύστημα διασφάλισης της εγκυρότητας όλων των περιβαλλοντικών ισχυρισμών που επικοινωνούμε. Στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, έχουμε αναπτύξει συγκεκριμένους μηχανισμούς και διαδικασίες που διασφαλίζουν ότι οι σχετικές πληροφορίες είναι απολύτως αξιόπιστες, τεκμηριωμένες και απαλλαγμένες από κάθε στοιχείο παραπλανητικής παρουσίασης (greenwashing). Κάθε δημόσιος ισχυρισμός στο πλαίσιο του ESG (Environmental, Social & Governance) αξιολογείται και εγκρίνεται από εξειδικευμένη διεύθυνση. Ταυτόχρονα, οι δράσεις και επιδόσεις μας τεκμηριώνονται μέσω ανεξάρτητων αξιολογήσεων και πιστοποιήσεων, όπως ESG Ratings, ISO πρότυπα, CDP ή Ecovadis, συμβάλλοντας στη διαφάνεια και την αξιοπιστία της επικοινωνίας μας.

Επιπλέον, μέσω των ετήσιων Εκθέσεων Βιωσιμότητας που ακολουθούν διεθνή πρότυπα, παρέχουμε αναλυτική πληροφόρηση προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ενισχύοντας τη λογοδοσία και τη διαφάνεια. Η αποφυγή του greenwashing δεν αποτελεί απλώς νομική ή επικοινωνιακή υποχρέωση για εμάς. Είναι ουσιαστικό στοιχείο της εταιρικής μας ταυτότητας και του σεβασμού μας απέναντι στην κοινωνία, το περιβάλλον και τους επενδυτές μας.

Στην Protergia, πιστεύουμε ότι η αξιοπιστία και η διαφάνεια δεν είναι απλώς νομική υποχρέωση, αλλά αναγκαία συνθήκη για την ουσιαστική μετάβαση σε ένα βιώσιμο ενεργειακό μέλλον.

Εύη Οικονόμου, Commercial Director, Endless EC

Ορίζει η εταιρεία σας τη «διαφανή περιβαλλοντική επικοινωνία» ως σημαντική; Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε στη προβολή της βιωσιμότητας και την απαίτηση για τεκμηριωμένους ισχυρισμούς;

Στην Endless EC, η διαφάνεια δεν είναι επιλογή, αλλά η βάση κάθε επικοινωνίας μας. Πιστεύουμε ότι οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουν τί αγοράζουν. Γι’ αυτόν τον λόγο επιλέγουμε σταθερά να είμαστε μετρημένοι και ειλικρινείς μαζί τους. Επενδύουμε σε προϊόντα υψηλής ποιότητας, με έξυπνο σχεδιασμό και ξεκάθαρη περιβαλλοντική ταυτότητα. Η επιτυχία της σειράς #goodmood επιβεβαιώνει αυτή τη θέση μας και μας εμπνέει να συνεχίσουμε.

Ναι, υπάρχουν! Η δέσμευσή μας στη διαφάνεια ενσωματώνεται σε κάθε βήμα. Από τον ενεργό ρόλο του Head of ESG σε όλη την αλυσίδα ανάπτυξης προϊόντων μας έως τους εσωτερικούς ελέγχους, τις πιστοποιήσεις τρίτων φορέων και -φυσικά- τη συνεχή αξιολόγηση του περιεχομένου επικοινωνίας από μία έμπειρη και καταρτισμένη ομάδα. Τίποτα δεν δημοσιεύεται χωρίς τεκμηρίωση. Θέλουμε ο καταναλωτής να εμπιστεύεται όχι μόνο τα προϊόντα μας. Αλλά και τα αληθή δεδομένα πίσω από αυτά.

Γιάννος Ζαφείρης, Marketing Director, Ayvens Ελλάδας

Για εμάς, η ειλικρίνεια και η ακρίβεια στην περιβαλλοντική επικοινωνία είναι απαραίτητες. Θα αναφέρω ένα «κλαδικό» παράδειγμα. Μπορούμε να επικοινωνήσουμε ότι ένα ηλεκτρικό όχημα επιβαρύνει το περιβάλλον σημαντικά λιγότερο σε σχέση με ένα συμβατικό, αλλά δεν μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε «οικολογικό» ή «μηδενικών εκπομπών».

Επιδιώκουμε ειλικρινή και τεκμηριωμένη επικοινωνία, βασισμένη σε αποδείξεις, για να αποφεύγονται παρανοήσεις και υπερβολές. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να αποτυπώνουμε μια σύνθετη πραγματικότητα με σαφή και υπεύθυνο τρόπο.

Πρόσφατα ενταχθήκαμε στην πρωτοβουλία Planet Pledge της WFA, που εκπροσωπείται από τον ΣΔΕ, που επισημοποιεί τη δέσμευσή μας.

Φυσικά. Κάθε περιβαλλοντικός ισχυρισμός αξιολογείται πριν δημοσιοποιηθεί. Υπάρχει εσωτερική οδηγία και συνεργασία ανάμεσα στις ομάδες Eπικοινωνίας, Nομικών και ειδικών, ώστε να διασφαλίζεται ότι όσα επικοινωνούμε στηρίζονται σε αξιόπιστα και επαληθεύσιμα στοιχεία.

Αποφεύγουμε τις υπερβολές, χρησιμοποιούμε δεδομένα από αξιόπιστες έρευνες ή ανεξάρτητες πηγές και φροντίζουμε ώστε το περιεχόμενό μας να ελέγχεται συστηματικά.

Δεν επιδιώκουμε να φαινόμαστε περισσότερο «πράσινοι» απ’ όσο είμαστε — αλλά να είμαστε ακριβείς, ειλικρινείς και υπεύθυνοι.

Λήδα Βιτουλαδίτου, Sales and Marketing Director, ΜΕΓΑ

Ως εταιρεία με ηγετική θέση στο χώρο των προϊόντων προσωπικής υγιεινής, στη ΜΕΓΑ η δέσμευσή μας σε θέματα βιωσιμότητας αποτελεί βασικό άξονα της επιχειρησιακής μας στρατηγικής. Στο πλαίσιο αυτό, επιλέγουμε συνειδητά να μιλάμε με πράξεις ενώ φροντίζουμε ώστε η επικοινωνία να είναι διαφανής και στοιχειοθετημένη. Συνεργαζόμαστε με ανεξάρτητους και αξιόπιστους φορείς που αναλαμβάνουν την επίσημη αποτίμηση του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος. Παράλληλα, πιστοποιήσεις υψηλών προδιαγραφών επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή μας για αυστηρό έλεγχο των διαδικασιών μας και την εφαρμογή υψηλών προτύπων περιβαλλοντικής διαχείρισης.

Οι προκλήσεις ως προς τη «διαφανή περιβαλλοντική επικοινωνία» αφορούν κυρίως:

Τη διαμόρφωση του κειμένου με τρόπο που να αποφεύγονται οι υπερβολές και οι παραπλανητικοί ισχυρισμοί (greenwashing).
Τη διασταύρωση των πληροφοριών με εσωτερικές διαδικασίες ελέγχου, ώστε κάθε μήνυμα που δημοσιοποιείται από την εταιρεία να είναι απόλυτα ελεγμένο και ακριβές.
Την ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η νομοθεσία γύρω από θέματα ESG, η οποία δημιουργεί νέες απαιτήσεις σε σχέση με τον τρόπο και το περιεχόμενο της πληροφορίας που μπορεί να δημοσιεύεται.
Τη διατύπωση του τελικού μηνύματος, ανάλογα με το κοινό που απευθυνόμαστε, ώστε να είναι μεν κατανοητό και σαφές, αλλά ταυτόχρονα απόλυτα σύμφωνο με τη νομοθεσία.

Η Ομάδα ESG της ΜΕΓΑ μεριμνά καθημερινά για την ορθή πληροφόρηση προς τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η υπεύθυνη επικοινωνία των περιβαλλοντικών μας επιδόσεων αποτελεί για εμάς όχι μόνο ηθική υποχρέωση, αλλά και στρατηγική επιλογή.

Η διαφάνεια αποτελεί για εμάς βασική προϋπόθεση για την όποια επικοινωνία σε θέματα βιωσιμότητας. Πιστοί στις αξίες Υπευθυνότητας και Ηθικής της εταιρείας μας, δημοσιοποιούμε ελεγμένες πληροφορίες, μετρήσιμα στοιχεία, μετά από αυστηρές εσωτερικές ή εξωτερικές διαδικασίες ελέγχου. Έτσι, αποφεύγουμε πρακτικές greenwashing.

Στη ΜΕΓΑ, για την επίτευξη ορθής και υπεύθυνης πληροφόρησης, έχουμε θεσπίσει διαδικασίες, όπως:

Δημοσίευση στοιχείων και αναφορών βασισμένων σε πιστοποιήσεις τρίτων ή εξωτερικούς ελέγχους

Όλες οι αναφορές βασίζονται σε στοιχεία που ελέγχονται από αναγνωρισμένους φορείς σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα (όπως ZWTL, ISO 14001, ISO 14064, ISO 50001, ISO 9001, FSC, GRI, κ.ά.).

Επιτροπή Βιώσιμης Ανάπτυξης

Ομάδα που αποτελείται από στελέχη διαφόρων τμημάτων της εταιρείας, τα οποία αξιολογούν το μήνυμα πριν από την κάθε δημοσίευση (Νομικό, Compliance, R&D, Quality, Εταιρική Επικοινωνία, Marketing κ.α.)

Εκπαίδευση προσωπικού σε θέματα ESG

Συνεχής εκπαίδευση του προσωπικού σε θέματα βιωσιμότητας με στόχο την καλύτερη κατανόηση της ορολογίας και των απαιτήσεων της διαφανούς περιβαλλοντικής επικοινωνίας.

Σε μια εποχή που η βιωσιμότητα έχει μετατραπεί από τάση σε βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την κοινωνική αποδοχή των επιχειρήσεων, η περιβαλλοντική ευαισθησία των καταναλωτών διαμορφώνει νέες συνθήκες για τη διαφήμιση και την επικοινωνία. Οι πολίτες, πλέον περισσότερο ενημερωμένοι και απαιτητικοί, αναζητούν διαφάνεια, συνέπεια και ουσία πίσω από κάθε περιβαλλοντικό ισχυρισμό.

Ωστόσο, η εξέλιξη αυτή έχει φέρει στην επιφάνεια και το φαινόμενο που απασχολεί ολοένα και περισσότερο: το greenwashing, δηλαδή την παραπλανητική πρακτική όπου επιχειρήσεις παρουσιάζουν προϊόντα ή πολιτικές ως πιο φιλικές προς το περιβάλλον απ’ ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Το greenwashing υπονομεύει όχι μόνο την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, αλλά και τη συνολική προσπάθεια για βιωσιμότητα.

Παρά την αυξανόμενη ευαισθητοποίηση, το φαινόμενο παραμένει σε μεγάλο βαθμό μη ρυθμιζόμενο. Οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές έχουν ήδη κινητοποιηθεί, σχεδιάζοντας νέους κανόνες για την αποφυγή αβάσιμων περιβαλλοντικών ισχυρισμών. Ωστόσο, η ευθύνη βαραίνει κυρίως τις ίδιες τις επιχειρήσεις και τα brands, που καλούνται να διαμορφώσουν και να εφαρμόσουν αρχές υπεύθυνης επικοινωνίας.

Πολλές επιχειρήσεις έχουν ήδη προχωρήσει δυναμικά προς αυτή την κατεύθυνση, υιοθετώντας αυστηρά εσωτερικά πρωτόκολλα, βασιζόμενες σε μετρήσιμα στοιχεία, αξιόπιστες πιστοποιήσεις και σαφείς, επαληθεύσιμες δηλώσεις. Μέσα από ειλικρινή και εμπεριστατωμένη επικοινωνία, είναι σε θέση όχι μόνο να διασφαλίσουν την εγκυρότητα των ισχυρισμών τους, αλλά και να εκπαιδεύσουν το κοινό σε μια πιο ουσιαστική κατανόηση της βιωσιμότητας.

Το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας (ΣΕΕ) στέκεται διαχρονικά δίπλα στη διαφημιστική και στην ευρύτερη αγορά της επικοινωνίας, υποστηρίζοντας την αυτορρύθμιση και τη διαφάνεια ως βασικούς πυλώνες αξιοπιστίας. Η υπεύθυνη περιβαλλοντική επικοινωνία δεν αποτελεί μόνο ηθική ή νομική υποχρέωση — είναι και στρατηγικό πλεονέκτημα που ενισχύει τη φήμη, καλλιεργεί την εμπιστοσύνη και δημιουργεί βιώσιμη αξία για όλους τους εμπλεκόμενους.

Οι βασικές αρχές της υπεύθυνης και ειλικρινούς επικοινωνίας συμπληρώνονται στον Ελληνικό Κώδικα Διαφήμισης – Επικοινωνίας (ΕΚΔ-Ε) με συγκεκριμένες, ειδικότερες προβλέψεις για τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς. Δείτε το «Κεφάλαιο Δ – Περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί στις διαφημιστικές επικοινωνίες» εδώ και το «Παράρτημα 3 – Οικολογία και Περιβάλλον» εδώ

Η πρόκληση είναι μεγάλη — όμως η απάντηση είναι να προάγουμε την υπεύθυνη επικοινωνία με σεβασμό στο περιβάλλον, στους καταναλωτές και στο μέλλον.

Παρατηρώντας τη σημαντική αύξηση στην προώθηση προϊόντων αδυνατίσματος, τονίζoυμε τη σημασία υπεύθυνης προβολής ισχυρισμών που σχετίζονται με την απώλεια βάρους, ιδιαίτερα κατά την καλοκαιρινή περίοδο, καθώς η ζήτηση για γρήγορες λύσεις αυξάνεται. Σε πολλές περιπτώσεις, οι διαφημίσεις «αδυνατιστικών» προϊόντων, από ροφήματα και χάπια μέχρι «θαυματουργές» κρέμες υπόσχονται γρήγορη απώλεια κιλών χωρίς άσκηση ή διατροφή, κάτι που όχι μόνο δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά, αλλά μπορεί και να είναι επικίνδυνο για την υγεία.

Μεγάλη προσοχή απαιτείται στην κατηγορία των συμπληρωμάτων διατροφής, όπου ισχυρισμοί για αδυνάτισμα δεν επιτρέπονται από το Νόμο. Δηλαδή, δεν επιτρέπεται να προβάλλεται η απώλεια βάρους ως αποτέλεσμα της χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής, με κανένα τρόπο, όπως με λεκτικές υποσχέσεις, με χρήση φωτογραφιών “πριν και μετά”, με υποτιθέμενες μαρτυρίες “ειδικών”, με αξιολογήσεις χρηστών, με influencers κ.α.

Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζεται για την επίδραση αυτών των πρακτικών στους νέους, οι οποίοι είναι πιο ευάλωτοι στην πίεση για ένα «ιδανικό» σώμα. Στα social media συχνά προβάλλονται εντυπωσιακά αποτελέσματα αδυνατίσματος μέσω επεξεργασμένων εικόνων με φίλτρα ή εφαρμογές αλλοίωσης σώματος, που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και συντελούν στην ενίσχυση μη ρεαλιστικών προτύπων ομορφιάς. Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει νομοθετηθεί η υποχρεωτική επισήμανση τέτοιων εικόνων με ενδείξεις όπως #filtered, #photoshopped ή #retouched, ενώ σχετική πρόβλεψη #retouchedimages υπάρχει και στην Ελλάδα, στον Ελληνικό Κώδικα Διαφήμισης – Επικοινωνίας (ΕΚΔ-Ε).

Κι ενώ πολλές διαφημιστικές καμπάνιες προϊόντων αδυνατίσματος βασίζονται στη δύναμη των influencers, συχνά εκείνοι δεν αποκαλύπτουν ξεκάθαρα ότι το περιεχόμενο τους είναι διαφήμιση. Παρά το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή και η ελληνική νομοθεσία επιβάλλουν τη σαφή αναγνώριση κάθε διαφημιστικού περιεχομένου, πολλές φορές απουσιάζουν ενδείξεις όπως το #ad, ή/και #paidpartnership. Αυτό παραπλανεί το κοινό, το οποίο θεωρεί ότι το περιεχόμενο, στο οποίο εκτίθεται, προέρχεται από προσωπική επιλογή και εμπειρία και όχι ότι πρόκειται για εμπορική συνεργασία.

Ο ρόλος των Κανονισμών και της Διαφάνειας

Οι βασικοί κανόνες που οφείλουν να ακολουθούν διαφημιζόμενοι και influencers περιλαμβάνουν:

Πιστή τήρηση όσων προβλέπονται στη νομοθεσία για τα συμπληρώματα διατροφής – όχι αναφορά σε αδυνάτισμα, μείωση βάρους, απώλεια κιλών
Μη χρήση ισχυρισμών ή υπερβολικών υποσχέσεων χωρίς την κατάλληλη τεκμηρίωση. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η απώλεια βάρους είναι σύνθετη διαδικασία και δεν υπάρχει «μαγική λύση». Τα προϊόντα που υπόσχονται γρήγορα και εντυπωσιακά αποτελέσματα, συχνά βασίζονται σε ανύπαρκτα ή επικίνδυνα επιστημονικά δεδομένα.
Κοινωνική ευαισθησία και υπευθυνότητα στη διαχείριση ζητημάτων βάρους και εικόνας του σώματος (π.χ. οι παραλίες και τα μαγιό δεν είναι μόνο για γυναίκες με αναλογίες μοντέλου)
Υποχρεωτική αναφορά της διαφημιστικής φύσης της ανάρτησης με #ad, #paidpartnership
Επισήμανση σημαντικά επεξεργασμένων φωτογραφιών με #retouchedimages, όταν το αποτέλεσμα της επεξεργασίας οδηγεί σε εικόνες που αποκλίνουν σημαντικά από το φυσικό.

Η τήρηση αυτών των κανόνων είναι ουσιώδης για την προστασία των καταναλωτών και για τη διασφάλιση της νομιμότητας, της υπευθυνότητας και της διαφάνειας του διαφημιστικού περιεχομένου.

Δείτε τον ΕΚΔ-Ε εδώ και το Ειδικό Παράρτημα για τα Συμπληρώματα Διατροφής εδώ.

Το ΣΕΕ υπενθυμίζει ότι οποιαδήποτε καταγγελία που αφορά σε παραπλανητικούς ή μη δεοντολογικούς ισχυρισμούς μπορεί να υποβληθεί μέσω της διαδικασίας Αίτησης Ελέγχου.

Περισσότερες πληροφορίες και η σχετική φόρμα είναι διαθέσιμες εδώ.